ik was voor het vertrek van mijn camino veel te vroeg aangekomen in het treinstation van Brussel-Noord dus ik besloot de buurt wat te verkennen. Vroeger, toen ik in Schaarbeek werkte, passeerde ik dagelijks in dit treinstation dus ik wist ongeveer wat me te wachten stond.
Aan de achteruitgang van het station zag ik dat men er een nieuwe bancontact geldautomaat geplaatst had. Hetgeen ik wel grappig vond, aangezien er daar in de Aarschotstraat overal schaars geklede dames achter grote vensters staan. Het kan je maar van pas komen, dat baar geld. Ik vond het heel vreemd om door deze straat te wandelen. Tussen al deze grote vensters met speciale verlichting, heb je hier en daar immers ook gewone huizen waar moeders op straat met elkaar babbelen terwijl ze de schil van hun zonnebloempitten vakkundig uitspuwen. Ze houden er hun kinderen in het oog die op straat spelen terwijl er mannen van allerlei slag passeren. Grote, kleine, dikke, dunne, jonge, oude, zwarte en blanke mannen lopen er voorbij. Jonge gasten die nog nooit een vrouw van kortbij gezien hebben gaan er in groepjes naar kijken. Evenals oude knarren, die al heel lang geen vrouw van dichtbij meer gezien hebben, hoewel zij eerder alleen door de straat liepen. Ik werd er door een onbekende vriendelijk aangesproken met de vraag of ik geen marihuana wou kopen en ik zag een man passeren met trillende lippen en bevende handen. Samen met het vuil in de straat en de stinkende geur van urineplekken op de hoge muur van de spoorweg gaf het geheel mij een vies en onbehagelijk gevoel.
Een straat verder kwam ik in een totaal andere wereld terecht in de Brabantstraat. Ik misstond er niet echt met mijn lange baard, er klonk Arabische muziek door de luidsprekers en ik zag er veel fel gesluierde vrouwen. Ik waande me even in het Midden-Oosten in deze drukke winkelstraat. De Brabantwijk, waar deze straat dwars doorloopt, heeft de laatste jaren fel te maken met verpaupering, drugsgebruik en bendegeweld. Er werd zelfs een tijdje geen vuilnis opgehaald omdat dit te gevaarlijk was¹. Toch valt daar in deze gemoedelijke winkelstraat niets van te merken, de kleine zelfstandigen in deze straat maken er het beste van.
Aan de voorzijde van het Noordstation aangekomen, kwam ik opnieuw in een andere wereld terecht. Tot in de jaren ’60 was er op deze plek een volkswijk met duizenden bewoners. Die moesten allemaal onteigend worden om een kantoorwijk te bouwen van wel 50 hectare, goed voor maar liefst 1 miljoen m² kantoorruimte waar nu om en bij de 30 000 mensen werken². Bij de aanleg van dit zakendistrict met glazen hoogbouw, werd dit gezien als een grote vooruitgang, het creëren van welvaart en werkgelegenheid. Een goeie 50 jaar later zijn deze gigantische kantoorruimtes al minder relevant geworden vermits meer en meer mensen van thuis uit werken. Ik vraag me af hoe het er binnen 50 jaar gaat uitzien, als kunstmatige intelligentie de huidige kantoorjobs over genomen heeft. Zijn die torenhoge glazen gebouwen dan overbodig? Komt er dan opnieuw een volkswijk? Of een groot park? Welk werk moeten al die mensen dan gaan doen?
Ik heb enkele uurtjes in Brussel-Noord rond gewandeld, heb er veel mensen gezien maar geen enkele Brusseleir. Er rust een taboe op dit onderwerp, maar de feiten zijn de feiten. De Brusseleirs zijn hier de laatste 60, 70 jaar verdwenen en vervangen door nieuwe mensen, wier wortels verspreid liggen over de hele wereld. Ik wonder³ hoe de bevolking er hier over 50 jaar zal uitzien. Zouden we dan met zijn allen versmolten zijn tot een nieuw volk? Hebben we dan nog steeds aparte langs elkaar levende etnische en religieuze gemeenschappen? Of worden we allemaal individuutjes die op zichzelf gericht zijn?
Brussel-Noord is een plek met vele gezichten die op een of andere manier tot mijn verbeelding spreekt. Het lijkt me een plek die op zoek is naar zichzelf en die nog niet goed weet op welke manier hij zijn toekomst vorm moet geven. En laat die laatste gedachte nu net een ideaal vertrekpunt van mijn pelgrimage zijn.
¹https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/06/25/afval-brabantwijk-stapelt-op-na-staking-net-brussel/
²https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Noordwijk_(Brussel)
³Eén oud Nederlands woord dat ik via het Afrikaans terug heb opgepikt. Het heeft dezelfde betekenis als in het Engels en het Duits.
Dachtvonk 
Plaats een reactie